Silvikültür teknikleri

Ülkemiz Ormancılığında Uygulanan Silvikültür Teknikleri

Ülkemiz orman alanı 13.839.176 hektarı Koru Ormanı , 6.863.946 hektarı baltalık orman olmak üzere toplam 20.703.122 hektardır.

Koru ormanlarımız %57 'si verimli koru ormanı , %40 'bozuk vasıflı ormandır.

Ülke topraklarının %27 sini oluşturan 20.7 milyon hektar ormanlık alanda uygulanan silvikültür tekniklerine üç ana başlık halinde sıralayabiliriz.

1-) Orman Gençleştirme Çalışmaları
2-) Orman Bakım Çalışmaları
3-) Enerji Ormanı Kurma Çalışmaları


1-) Orman Gençleştirme Çalışmaları

Gençleştirme ( = Yaşlı ormanların yenilenerek yeni generasyonun sahaya getirilmesi çalışmaları ) amenajman planlarının gençleştirmeye ayırdığı alanlarda yapılmaktadır. Çalışmalar öncesinde yetişme ortamının detaylı incelenmesi gerekmekte ve yapılabilecek hatalı uygulamaların ormansızlaşmaya neden olacağı daima göz önünde bulundurulmaktadır. Bu nedenle; Gençleştirmeye ayrılan alanlar daha sonra yeniden etüd edilerek yetişme şartları ve meşcere yapısı dikkate alınarak gençleştirme metodu ve çalışma prensiplerinin ortaya koyduğu "Silvikültür Planları" düzenlenmektedir .

Gençleştirme çalışmaları, yıllık programlar halinde türlerin bol tohum yılları ve ekolojik koşullar göz önünde tutulmak suretiyle doğal(tabii) ve yapay(suni) gençleştirme adı altında sürdürülmektedir.

2002 yılı programları;

Tabii (Doğal) Gençleştirme : 13 131 ha.
Suni (Yapay ) Gençleştirme : 11 982 ha.dır

2-) Orman Bakımı Çalışmaları

Bir orman (meşcere) ister yapay yolla (Suni Gençleştirme ve Ağaçlandırma ) ister doğal yolla (Tabii Gençleştirme) tesis edilmiş olsun, tesis yılından itibaren başlamak üzere, yeniden gençleştirilinceye kadar birbirini takip eden ve tamamlayan silvikültürel bakım işlemlerine konu edilirler.

A- Orman Bakım Önlemleri ;

1- Gençlik - Kültür Bakımları
2- Meşcere Bakımı
a) Sıklık Bakımı (Ayıklama)
b) Aralama (Ferahlandırma)


B- Özel Bakım Önlemleri

1- Işıklandırma
2- Alt Tesis
3- Budamadır


3) Enerji Ormanı Tesis Çalışmaları

Toplumun yakacak odun gereksinimlerini karşılamak üzere, sürgün verme özelliği bulunan ve kısa idare süreleri ile işletilen ormanlara " Enerji Ormanları" adı verilmektedir . Bunlar enerji amaçlı yakacak odun elde edilmesine uygun ağaç türlerinden, kısa dönüş süreleri ile üretimi yapılan ve kendisini genel anlamda kök ve kütük sürgünleriyle yenileyen orman kaynaklarıdır.

Özellikle, meşe türlerinin egemen olduğu bozuk baltalık alanlarının verimli hale getirilmesi doğrultusunda yürütülen enerji ormanı kurma çalışmaları 25 yılı aşkın bir süredir uygulana gelmektedir. Bugüne kadar toplam 562.513 hektar alanda Enerji Ormanı Tesis çalışmaları yapılmıştır.

Bu çalışmalar; orman köylülerini, ormanlara sahip çıkmalarının yararları göz önünde bulundurularak 1997 yılından beri korumasının köy tüzel kişiliklerince üstlenildiği sahalarda yürütülmekte olup, 2002 yılı programı : 11 388 hektardır.

4)Koruya tahvil çalışmaları;

Usulsüz faydalanma ve otlatmalarla tahrip olmuş, yapraklı ormanlar ile önceden baltalık olarak işletilmiş kayın ormanlarında mevcut sürgünlerden faydalanmak suretiyle koru ormanları kurmak maksatlı faaliyetlere "Tahvil Çalışmaları" denilmektedir. Planlar doğrultusunda çalışmalar devam etmekte olup, 2002 yılı programı : 12 695 hektardır.

5)Rehabilitasyon çalışmaları;

Ekolojik ve ekonomik anlayışa uygun , yöresel doğal ırklarında devamına imkan verecek bu silvikültürel tedbir ile bozuk orman alanlarının iyileştirilerek verimli hale dönüştürülmesi hedeflenmektedir .

Amenajman planlarında bozuk orman olarak sınıflandırılan ve ayrıca kapalılığı 0.10 - 0.40 arasında (1) kapalı alanlarda yapılan bu tür çalışmalarla ekolojik dengeler içerisinde en az emek ve masraf ile verimli koru orman alanlarımız artırılmakta, yöresel ırkların devamlılığı sağlanmakta, biyolojik çeşitlilik korunmaktadır.

Özetle;
Ülkemiz orman alanlarının genellikle 1000 metrenin üzerinde yayılış göstermesi, topografyasının fazla eğimli ve erozyona müsait olması , toprak derinliğinin genelde orta ve sığ ,adım başına değişen bakı farklılıklarına sahip olması, yine büyük bir bölümünde uzun süreli yaz kuraklığına bağlı su açığı bulunduğu dikkate alınarak silvikültürel uygulamalar gerçekleştirilmektedir.

Bilim ve teknolojideki gelişmeler , ekonomik ve sosyal şartlardaki değişimler daima gözönünde bulundurulmakta, doğaya uyumlu, biyolojik dengeyi ön planda tutan anlayışla silvikültürel çalışmalar devam ettirilmektedir.





Kaynak: Silvikültür Daire Başkanlığı,