Kaktüs Yetiştiriciliğinde Gerekli Malzemeler

Gerekli Malzemeler:
Her ne kadar aletler konusu sitemizin bir başka kısmında daha detaylı olarak ele alınmaktaysa da, bu bölümde birkaç malzemeye değinmekte yarar var. Bir kaktüs severin belki de ilk ihtiyacı kalın bir çift eldivendir. Yapı malzemeleri satan yerlerde ya da nalbur dükkanlarında deriden yapılmış kalın eldivenler bu iş için uygundur. Yine de, bu tür bir eldivene bile güvenemeyeceğiniz durumlar olacaktır, diyelim ki, echinopsis gibi sivri ama ince dikenli bir bitkinin dikenleri bu eldivenlere işleyemeyebilir, ama mesela bir ferocactus ya da echinocactus grusonii gibi hem ağır hem sağlam dikenli bir türde yeterli olmayabilir. Böyle bir durumda bitkiyi kalınca katlanmış bir gazete kağıdı ya da oluklu mukavva ile sarıp tutmak gerekebilir.
Saksılama ve toprak
Bu konu da sitemizdeki ‘bakım’ sayfasında detaylı olarak işlenmiştir. Ama kısaca da olsa değinmek gerekirse, genel kural, toprak gerçekten gevşek ve geçirgen olmalıdır. Bunu sağlamanın temel yollarından birisi, pumis olarak da adlandırılan, bizde pomza olarak bilinen malzemedir.
Benzer bir başka malzeme de perlittir.
Perlit, içinde nispeten fazlaca su bulunduran amorf bir volkanik camdır. Yeterince ısıtıldığında adeta patlamış mısır gibi şişip patlamak gibi garip bir özelliği vardır. 850-900 dereceye kadar ısıtıldığında, yumuşar ve içindeki su kaçarken malzeme orijinal hacminin 7-15 katına kadar şişer. Bu kadar yüksek ısı görmüş olması nedeniyle tamamen sterildir, saksılamada kullanıldığında toprağı daha kolay havalanabilen, daha geçirgen yapar. Yine de, bünesindeki porozite nedeniyle yüksek su tutma kabiliyeti vardır.
Çoğu kaktüs mineral bazlı, yani önemli kısmı inorganik maddelerden oluşmuş ve çok geçirgen kompostu tercih eder. Nedeni, doğal ortamlarındakine benzer olmasıdır. (dilimizde “saksı toprağı” diye bir tanım vardır, ama bu sadece “toprak” çağrıştırdığı için, sitemizde “toprak” kelimesi yerine “kompost” ya da “karışım” kelimeleri kullanılmaktadır. Çünkü sözünü ettiğimiz şey, gerçekten, özel olarak belli bir amaç için, farklı malzemelerin karıştırılmasıyla elde edilmiş olan bir bileşimdir.)
Diğer sukkulentlerin toprak bileşiminde genellikle daha fazla organik materyal bulunmalıdır.
Mineral bazlı kompostun önemli bir bileşeni de kumdur. 3-4 mm çaplı ve ince kısmı dikkatle elenmiş kaba kum kullanılır. Temini en kolay ve pratik malzemedir. Deniz kumu içerdiği fazla tuz nedeniyle kullanılmaz, dere kumu kullanılmalıdır.



Hayvan gübresi,
En soldaki resimde yığın halinde gördüğünüz keçi, koyun ya da inek gübresi. Tazeyken kullanılmaz, yaklaşık bir yıl kadar beklettikten sonra sönmüş olur ve bitkilere zarar vermeyecek hale gelir, ancak bundan sonra kullanılabilir. Ne var ki genellikle böceklidir, ayrıca içinde çeşitli yabani ot tohumları vardır, steril olmaması ve içeriğinin değişiklikler göstermesi nedeniyle fazla tercih edilmez. Yine de toprağın genel yapısını düzenlemek açısından değerli bir malzemedir.
Yanda ülkemizde pek bulunmayan, pek de bilinmeyen bir gübre olan "bone meal" yani kemik unu. Gübre bölümümüzde daha detaylı göreceğiniz gibi, organik kökenli gübreler profesyonel kullanımda pek tercih edilmemektedir. Çünkü içerikler değişebilmekte, ya da içinde istenmeyen tohumlar, kimyasal zararlılar bulunabilmektedir. Un olarak öğütülmüş kemiklerden elde edilen bu malzeme özellikle fosfor kaynağı olarak kullanılmaktadır. Sağda bir çatı arasında birikmiş olan yarasa gübresi. Bu gübre ingilizcede "guano" olarak bilinir. Temel olarak penguen, martı, güvercin ve yarasa gübrelerinden elde edilir. Gübre ve barut imalatı için çok değer verilen bir malzemedir, içindeki yüksek orandaki fosfor ve nitrojen nedeniyle böylesine kıymetlidir. Organik içeriği az olan topraklar bu gübrenin ilavesiyle çok verimli hale getirilebilirler. Guano'da amonyak, ürik, fosforik, oxalik ve karbonik asiter ve bazı tuzlar vardır. Özellikle içindeki nitratların çokluğu bu ürünü stratejik hale getirmiştir, öyle ki, Peru-Bolivya ile Şili arasındaki Pasifik Savaşı bu malzemeden dolayı çıkmıştır.En değerli olan biçimi az yağış alan yerlerden toplananlardır, çünkü yağmur suyu içeriğindeki nitratları uzaklaştırır. Bazı yerlerde metrelerce kalınlığa ulaşmıştır. Sol üstte pişirilip öğütülmüş kil, toprak katkısı olarak kullanılmaktadır. Toprağın havalanma ve su tutma kabiliyetini artırır. Pişmiş olduğu için sterildir de. Üst orta ve sağda Osmocote, kullanılan inorganik gübreler içinde en fazla tercih edileni diyebiliriz.
Solda, yine steril bir malzeme olan perlit, toprağın ve köklerin havalanmasını sağlar. Sağda taş yünü, rutubet artırmak istenen durumlarda kullanılır.
Solda pirinç kabuğu külü, pirinç kapsülünden çıktıktan sonra kalan kapsülün kullanımı için insanlaar pek çok yol düşünmüşlerdir. Milyonlarca tonluk bu atık, günümüzde özellikle inşaat malzemelerinde kullanılmakta, külü toprağa karıştırılarak düzenleyici olarak da değerlendirilmeye çalışılmaktadır. Sağda steril bir toprak gevşeticisi ve havalandırıcısı stiropor. Solda kaktüs yetiştiricisi için kıymetli malzemelerden biri olan dere kumu. Sağda vermikülit olarak bilinen bir toprak düzenleyicisi. Yğksek ısıda genleştirilen bir bazaltik kaytadan elde edilen vermikülit zehirsiz ve sterildir. Genellikle asbestosla bir arada bulunduğu için şüpheyle yaklaşılır, ama toprak düzenlemek için uygundur. Solda "humus" humus, biyolojik malzemenin tamamen çürüyüp yıkımını tamamlayarak stabil bir hale gelmiş olması olarak düşünülebilir, bu forma ulaşmıştır ve binlerce yıl da böyle kalacaktır. Saksı içindeki karışımda önemli bir yer tutar, çünkü toprak kalitesini fiziki ve kimyevi olarak mükemmelleştirir. Sağda "peat" olarak bilinen çürümüş yosun. Önemli bir malzemedir. Ülkemizde yaygın olmamakla birlikte, çeşitli malzemeler toprak düzenleyici olarak kullanılmaktadır. Örneğin soldaki şeker kamışı posası, ya da sağdaki sedir ağacı talaşı gibi. Bİr malzeme bir bölgede bol bulunuyorsa, muhakkak değişik kullanım alanları denenmektedir. Solda, ağaç kabuğu çürüğü, ormanlık alanlarda bolca bulunabilen bu malzeme humusa dönüşmüş bir nitelik taşır, toprağı hafifletir, bitki besin maddeleri de içerir. Sağda, pamuk bitkisi çöpleri, yukarıdaki şeker kamışı posası gibi, bir atık olan bu malzeme de zaman zaman toprak düzenleyicisi olarak kullanılmaktadır. Evsel atıkları da uygun bir yerde bekletip biyolojik çözünmeye tabi tutmak ve sonra da gübre ve toprak mükemmelleştirici olarak kullanmak mümkündür. Solda, evsel atıkların çürütülmesiyle elde edilmiş bir malzeme. Sağda, yine özellikle kaktüs yetiştiricileri için anlamlı bir malzeme Hindistan cevizi lifleri. Solda koyun gübresi. Bekletilmiş ve artık bitkilere zarar veremeyecek kadar söndürülmüş olan hayvan gübresi, yetiştiricinin tercihine göre kullanılır. Sağda fındık kabuğu, özellikle saksı bitkileri için iyi bir malzemedir. Yine toprağın yapısını iyileştirmek, kök ve toprağın hava almasını sağlamak için kullanılabilir. Sağda, ağaç yongası, toprak düzenleyici olarak kullanılabilir, ama bazı ağaçların yongaları (ör. okaliptüs, bazı pinus ailesi talaş ve yongaları) toprakta sorunlara yol açabiledikleri için dikkatli ve deneyerek kullanılmalıdır. Sağda sfagnum yosunu. İnce talaş, (solda) marangoz atölyelerinde temin edilebilecek bu malzemetoprağa karıştırlabilir, ancak bazı atölyeler içinde üre formaldehit reçinesi gibi bitkiler için zararlı olabilen kimyasal malzemeler bulunan sunta gibi malzemeler keserler, bu durumda yapılan iş yanlış olur. Sağda pirinç kabuğu, iyi bir toprak havalandırıcı.

Orman - Ormancılık - Ekoloji - Çevre Ekosistem - çevre,doğa,bitkiler,canlı yaşamı Bitki ekolojisi,Hayvan ekolojisi,tür ekolojisi