Ekosistem Nedir ve Ekosistem Çeşitliliği

Bitki ve hayvan türlerinin bir arada bulunması doğal bir olaydır. Belli biyotoplardaki biyosönozlar (=Yaşama Birliği) yerkürenin yaşanır bölümünün gerçek yapısal bölümleri olarak EKOSÎSTEMLERİ oluşturur. Modern ekoloji için böyle ekosistemlerde madde ve enerji çevriminin olması gerekir. Bu çevrim söz konusu biyotopu belirler. Otokton ekosistem-ler kapalı çevrimleri gösterir ve çevrelerinden az veya çok miktarda bağımsızdır. Göller, bataklıklar, bakir ormanlar, resif ve mercan adacıkları buna örnek oluşturur. Oysa allokton ekosistemler madde ve enerji çevrimleri ile belirgin bir şekilde diğer ekosistemlere muhtaçtır; nehirler, derin göller, mağaralar ve toprak katmanları buna örnektir. Bazı ekosistemler ise sabit değildir (=instabil). Bunlar varoluş süreçlerinde, suksesyonlarla diğerlerine dönüşürler. Gölcüklerin karalaşarak bataklıklara dönüşmesi buna bir örnektir. Diğer bir kısmı sabit (=sta-bil) olup, suksesyonun son halkası yani KLİMAKSI meydana getirir. Örneğin ormanlar böyle oluşan ekosistemlerdir. (Ekosistem ppt)

Coğrafik Yaşama alanlarının Biyoekolojik olarak sınıflandırılması

Yerkürede yaşam olaylarının gerçekleştiği bölüme Biyosfer denir. Biyosferin kara kütlesi; yani atmosferin alt tabakasında bitkilerin kökleri ile toprağın (=pedosfer) iç kısımına girebil*diği tabakaya COĞRAFİ BİYOSFER denir. Yerkürenin 2/3'ünü kapsayan su sistemlerini içeren ve derin denizlerin dip kısımına kadar geçen bölümüne HİDROBİYOSFER denir. Bitki türleri yerkürede belli yapılar içinde, örneğin orman, mera, bataklık ve diğer bitki bir*liklerinden oluşur. Bunlara "FİTOSONOZ" denir. Fitosönoz karekteristik hayvan türleri ile birlikte bir Biyosönozü, bu da çevre etmenleri (iklim, toprak vd) ile EKOSİSTEMİ oluşturur. Coğrafik biyosferin ekolojik açıdan sınıflandırılmasında iklim, toprak, bitki örtüsü ve hayvan dünyası dikkate alınır. Buna göre I-IX ZONOBİYOM ayırt edilir (Tablo 506.1.). Zonobiyomlardaki bir vejetasyon tipi diğerini tamamlarsa, örneğin ormanların steplerce tamamlanması gibi, buralara EKOTON denir. Bütün zonobiyomlar geniş ZONOEKOTONLAR'ca birbirinden ayrılır. Zonobiyomlarda dağlık bölgeler özel iklim adalarını oluşturur. Bunlar, kendi ekolojik birimlerini; yani OROBİYOMLARI meydana getirir. Zonobiyomlarda sıradışı toprak özelliğine sahip bölümlere PEDOBİYOM denir. Örneğin kayalık toprağa, LİTOBİYOM, kumlu toprağa, PSAMMABİYOM, tuzlu toprağa HALOBİYOM, torflu toprağa HELOBİYOM, sulu toprağa HİDROBİYOM, nemi değişken toprağa AMFİBİYOM ve besin maddesince fakir toprağa PEİNİBİYOM adı verilir. (Coğrafya Ekosistem)

Büyük ekolojik birimlerin ana ünitelerine BİYOM veya ÖBİYOM denir. Bunlar belirgin bir yaşama alanı olup, coğrafik bir alanı ifade eder ve zonobiyom veya orobiyom ya da pedobiyoma aittirler. Örneğin Orta Avrupa yapraklı orman alanı VI nolu zonobiyomun öbiyomudur

Alpler'in kuzey eteği VI nolu orobiyomun bir öbiyomudur. Türkmenistan'daki Karakum kum çölü pedobiyomlar arasında psammobiyomun bir öbiyomudur. Öbiyomlar, ekolojik bi*rimlerdir; ama çok karışık yapılar oluşturur ve birçok ekolojik küçük alt birimlere ayrılırlar. En küçük ekolojik alt temel birim olarak BİYOJEOSÖN geçerlidir. Öbiyomun daha detaylı olarak sınıflandırılması için, temel olarak bitki örtüsü (vejetasyon) ele alınabilir. Çünkü yeşil bitkiler ekosistemde üretici olarak ana rolü üstlenir; bunlar madde döngüsü ve enerji akışını düzenler. Asosiyasyon bitki örtüsünü temel birimidir. Buna mekansal olarak hayvanların ve çevere etmenlerinin katılımı ile ekolojik temel birim, BİYOJEOSÖNOZ veya kısaca BİYOJEOSÖN denir. Ancak burası daha da küçük bölümler içerir. Bunlardan sinuzyenlere ekolojik olarak benzer davranan bitki türleri girer. Bir yapraklı orman biy-ojeosönünde aşağıdaki sinüzyenler vardır.